Steeds meer onschuldige burgers zijn het slachtoffer van de gewelddadige confrontaties tussen Armenië en Azerbeidzjan. Die landen vechten om de betwiste regio Nagorno-Karabach. Midden-Oosten-correspondent Olaf Koens beantwoordt vijf vragen over het conflict dat een week geleden escaleerde en steeds heftiger wordt.

Het zijn de dodelijkste gevechten in meer dan 25 jaar in de regio. Soldaten van Armenië en Azerbeidzjan vechten al negen dagen tegen elkaar. Lucht- en raketaanvallen zorgen aan beide kanten voor slachtoffers en enorme schade.

Armenië en Azerbeidzjan verwijten elkaar dat ze burgerslachtoffers maken. Zo worden onderstaande beelden gedeeld waarop Azerbeidzjan bombardementen uitvoert op de hoofdstad Stepanakert.

Maar op Twitter spreekt Azerbeidzjan op zijn beurt schande van aanvallen op burgerdoelen door Armeense troepen. Daarbij zouden 300 burgerdoelen zijn geraakt en 24 onschuldige slachtoffers zijn gevallen.

Midden-Oosten-correspondent Olaf Koens bezocht de bevochten regio meermaals en volgt de ontwikkelingen op de voet. Hij beantwoordt vijf vragen.

"Behalve een hoop doden en een nieuwe oorlog helemaal niks. De Armenen mikken met hun aanvallen op het behoud van de macht in Nagorno-Karabach. Maar Azerbeidzjan probeert al dagenlang stukjes van die regio over te nemen. Daar slagen ze met alleen een paar overmeesterde dorpjes en een stadje nog niet echt in."

"Maar het lijkt nog maar het begin. Het belangrijkste doelwit is Stepanakert, de hoofdstad van de regio die in handen is van de Armeniërs. Die werd de afgelopen dagen al bestookt door het Azerbeidzjaanse leger. Terwijl er nog veel burgers wonen."

"Absoluut. Het is al jaren een sluimerend conflict waarin geregeld beschietingen over en weer plaatsvinden. Om die aanvallen op militaire doelwitten kan het volk nog heen leven. Maar beide partijen deinzen er niet meer voor terug om ook burgerslachtoffers te maken. Met dit weekend als tragisch dieptepunt een clusterbom die in de hoofdstad ontplofte."

"Dat laat zien dat het beide landen echt menens is en dat ze niet zomaar zullen stoppen. Maar het is bovendien een erg verontrustende ontwikkeling voor de onschuldige mensen die in die regio wonen."

"Ja. En dat zie je ook terug in de houding die de Armeense overheid inneemt. Ze hebben afgelopen week al een keer aangegeven bereid te zijn om een mogelijke staakt-het-vuren te bespreken. 

"Een kans van slagen op zo'n akkoord lijkt de komende tijd erg klein. Azerbeidzjan zal eisen dat de hoofdstad en de betwiste regio weer onder hun bewind moeten komen. Omdat er vele duizenden Armeniërs wonen lijkt zo'n afspraak onmogelijk."

De bergachtige regio Nagorno-Karabach is al jaren de spil in een slepend conflict. Het behoort officieel tot Azerbeidzjan, maar het gebied wordt bewoond en bestuurd door etnische Armeniërs die zich willen afscheiden. Zij worden sinds een bittere afscheidingsoorlog in de jaren 90 financieel gesteund door Armenië.

Dat verlies zit Azerbeidzjan nog steeds dwars en verklaart de wraakgevoelens van nu. Maar ook religie speelt een rol. De Armeense bevolking bestaat voornamelijk uit christenen, in Azerbeidzjan wonen vooral moslims.

Een ander belangrijk verschil is de financiële armkracht. Armenië bezit, in tegenstelling tot Azerbeidzjan, geen gas of olie en is daardoor een stuk armer.

En dat uit zich ook op het vlak van de militaire capaciteit. Tien jaar geleden al was het Azerbeidzjaanse budget voor defensie hoger dan het volledige bruto binnenlands product van Armenië. En dat verschil is sindsdien alleen maar groter geworden.

"Doordat de escalatie steeds langer aanhoudt wordt het conflict geopolitiek belangrijker. Je ziet bijvoorbeeld hoe Turkije zich nu ook in de oorlog heeft ingegraven. Ze steunen Azerbeidzjan met militaire middelen en hebben zelfs huurlingen naar het gebied gestuurd. Daardoor worden de belangen van Turkije in het conflict ook steeds groter."

"Maar ook aan Armeense kant komen er vrijwilligers uit de Armeense diaspora die voor het land willen vechten. Veel politieke bondgenoten heeft Armenië niet, maar het land hoopt op militaire of tenminste diplomatieke steun uit Rusland. Dat land wist op eerdere momenten al via diplomatieke weg gevechten te stoppen. Maar nu Rusland en Turkije door andere conflicten steeds minder met elkaar overweg kunnen hoopt Armenië op steun uit Moskou."

"De enige oplossing is eigenlijk de situatie die er de afgelopen jaren was. Namelijk een bevriezing van het hele conflict door grote buitenlandse partijen die eisen dat het geweld stopt. Dan zijn beide kanten nog steeds ongelukkig maar zijn er in ieder geval geen grote gevechten."

"Maar de retoriek en propaganda nemen aan beide kanten nu zulke heftige vormen aan. Daardoor zie ik het niet gebeuren dat die burgers nog vredig naast elkaar kunnen blijven leven. Zo werd er in Baku, de hoofdstad van Azerbeidzjan, gejuicht toen inwoners hoorden dat hun leger een stadje had overmeesterd."

"Maar ook aan Armeense zijde is het met de dag meer menens. Verspreid over de wereld wonen veel mensen met een Armeense achtergrond. Die eisen met protesten zoals in Los Angeles dat het conflict zo snel mogelijk stopt en hun vrienden in Nagorno-Karabach met rust worden gelaten."

"Beide kanten lijken zich niet meer koest te willen houden. Grotere militaire operaties en aanvallen lijken de enige weg vooruit. Ik houd daarom mijn hart vast."

Altijd weten wat er speelt? Download de gratis RTL Nieuws-app en blijf op de hoogte.